Veel mensen merken dat werken steeds minder oplevert. Volgens cbs productiviteit is de arbeidsproductiviteit in 2023 met meer dan 1,3 procent gedaald. Dit blog legt uit wat deze daling veroorzaakt en hoe je dit voor jezelf kunt verbeteren.

Lees verder om meer te ontdekken!

Samenvatting

• In 2023 daalde de arbeidsproductiviteit in Nederland met 1,3%, de op één na grootste daling in 50 jaar. De grootste daling was in 2009 tijdens de crisis (-2,2%).
• Minder technologische vooruitgang en lage investeringen in kapitaalgoederen, zoals machines en IT, remmen de productiviteitsgroei. Kapitaalverdieping droeg -0,7% bij in 2022.
• Sectoren zoals gaswinning (-16% jaarlijkse daling sinds 2014) drukken de nationale productiviteit. De industrie groeide daarentegen jaarlijks gemiddeld met 2% door technologische innovaties.
• Nederland groeit trager dan andere EU-landen. De productiviteit steeg slechts met 0,4% per jaar sinds 2014, terwijl het EU-gemiddelde op 0,8% ligt en Ierland zelfs 5% haalde.
• Investeren in technologie, beter opgeleid personeel en kapitaalverdieping help je productiviteit te verhogen en economische groei te stimuleren.

Recente Ontwikkelingen in Arbeidsproductiviteit

De arbeidsproductiviteit in de Nederlandse economie laat een wisselend beeld zien. In sommige sectoren draagt een efficiëntere inzet van inputs bij, terwijl elders een negatieve bijdrage merkbaar is.

Daling in 2023

In 2023 zag je een daling van 1,3% in arbeidsproductiviteit vergeleken met 2022. Dit is de op één na grootste daling in 50 jaar, enkel overtroffen door de 2,2% daling tijdens de crisis in 2009.

Het aantal gewerkte uren bleef echter relatief stabiel, wat betekent dat de toegevoegde waarde per gewerkt uur afnam.

“Deze cijfers laten zien hoe kwetsbaar economische groei kan zijn,” volgens het CBS. De Nederlandse economie kampte met minder technologische vooruitgang en een lagere bruto toegevoegde waarde in sectoren zoals gaswinning in Groningen en financiële dienstverlening.

Groei in 2022

De arbeidsproductiviteit steeg in 2022 met 1%. Dit betekende een duidelijke verbetering ten opzichte van 2021. Je zag een groei in toegevoegde waarde per gewerkt uur. Dit wijst op efficiëntere inzet van inputs binnen diverse sectoren.

Vooral in commerciële sectoren zoals it- en informatiedienstverlening droeg technologische vooruitgang bij aan deze stijging.

Deze autonome groei weerspiegelde positieve bijdrage aan het bruto binnenlands product (bbp). Hoewel de winst van ondernemingen ook toenam, bleef deze groei bescheiden vergeleken met eerdere jaren.

Nationale statistische bureaus, zoals het cbs, benadrukten de rol van gespecialiseerde zakelijke dienstverlening hierbij. Denk bijvoorbeeld aan juridisch en managementadvies.

Factoren die de Productiviteitsdaling Beïnvloeden

Minder investeringen in technologie zorgen voor een tragere groei. Ook speelt een gebrek aan efficiëntere inzet van inputs een rol bij de daling.

Minder kapitaalverdieping

Lagere investeringen in kapitaalgoederen drukken de productiviteitsgroei. In 2022 bedroeg de negatieve bijdrage van kapitaalverdieping aan arbeidsproductiviteit -0,7%. Hierdoor daalt de productie per gewerkt uur, wat op lange termijn economische groei kan beperken.

Onder andere in de commerciële sector blijft de groei hierdoor achter.

Je ziet minder technologische vooruitgang wanneer bedrijven minder investeren in machines of IT-systemen. Minder efficiënte inzet van inputs, zoals arbeidsuren en grondstoffen, zorgt ook voor een lagere toegevoegde waarde per gewerkt uur.

Dit remt niet alleen autonome groei, maar beïnvloedt ook winst van ondernemingen negatief.

Zonder kapitaalverdieping vertraagt innovatie en stagneert productiviteit.

Lagere multifactorproductiviteit

Minder kapitaalverdieping is niet de enige oorzaak van verminderde productiviteitsgroei. Multifactorproductiviteit speelt ook een belangrijke rol. Dit meet hoe efficiënt alle inputs samen, zoals arbeid en kapitaal, worden ingezet.

In 2022 droeg multifactorproductiviteit nog +2,1% bij aan de arbeidsproductiviteit. Echter, een afname hierin heeft een negatieve bijdrage aan de bruto toegevoegde waarde per gewerkt uur in 2023.

Je merkt deze daling vooral in sectoren zoals zakelijke dienstverlening en financiële dienstverlening. Efficiëntere inzet van inputs stagneert, wat bedrijven minder flexibel maakt in het behalen van autonome groei.

Technologie helpt vaak bij productiviteitsgroei, maar technologische vooruitgang lijkt minder effect te hebben gehad afgelopen jaar. Als ondernemer kun je met strategisch managementadvies hierop inspelen door bedrijfsprocessen verder te optimaliseren.

Sectoren met Grootste Veranderingen

Delfstoffenwinning en industrie tonen grote schommelingen in toegevoegde waarde per gewerkt uur. Ook vervoer en opslag kennen opvallende verschuivingen door economische trends en technologische vooruitgang.

Delfstoffenwinning

Gaswinning in Groningen heeft tussen 2014 en 2023 een gemiddelde jaarlijkse daling laten zien van -16%. Dit heeft direct invloed gehad op de arbeidsproductiviteit binnen deze sector.

Een negatieve bijdrage van -0,3 procentpunt per jaar op de nationale arbeidsproductiviteitsgroei tussen 2020 en 2023 maakt dit duidelijk.

De daling resulteert vooral uit de afnemende vraag naar gas en strengere regelgeving. Deze sector kent daarmee een forse terugval in toegevoegde waarde per gewerkt uur. Dalingen zoals deze drukken niet alleen de economische groei, maar beperken ook autonome groei binnen andere sectoren.

Industrie

De daling in delfstoffenwinning staat in contrast met de prestaties van de industrie. De industrie heeft tussen 2014 en 2023 een gemiddelde jaarlijkse stijging van 2% in arbeidsproductiviteit gezien.

Deze sector levert een aanzienlijke bijdrage aan de totale arbeidsproductiviteit in Nederland.

Binnen de industrie verhoogt technologische vooruitgang vaak de toegevoegde waarde per gewerkt uur. Meer efficiënte inzet van inputs speelt ook een rol bij deze groei. De industrie blijft daarmee een belangrijke motor achter economische groei en innovatie binnen de commerciële sector.

Vervoer en Opslag

Vervoer en opslag hebben een gemiddelde jaarlijkse arbeidsproductiviteitsgroei van 1% laten zien tussen 2014 en 2023. Deze sector draagt sterk bij aan de toegevoegde waarde per gewerkt uur, maar blijft gevoelig voor economische schommelingen.

Factoren zoals technologische vooruitgang en efficiëntere inzet van inputs kunnen deze cijfers beïnvloeden. Fluctuaties in deze sector zijn mede afhankelijk van veranderingen binnen andere commerciële sectoren.

Progressie in vervoer en opslag hangt vaak samen met autonome groei en innovaties zoals digitale tools en logistieke optimalisaties. Ondanks positieve bijdragen aan economische groei, beïnvloeden hogere kosten en beperkte kapitaalverdieping de productiviteit negatief.

Bedrijven binnen vervoer en opslag kunnen zich focussen op betere processen om hun bruto toegevoegde waarde te verhogen.

Vergelijking met Andere EU-Landen

Nederland blijft achter in toegevoegde waarde per gewerkt uur vergeleken met andere EU-landen. Landen met meer technologische vooruitgang tonen sterkere autonome groei in productiviteit.

Achterblijvende groei

De arbeidsproductiviteit in Nederland groeit aanzienlijk trager dan in veel andere EU-landen. Tussen 2014 en 2023 bedroeg de gemiddelde groei slechts 0,4%. Ter vergelijking: Ierland liet een indrukwekkende stijging zien van 5%, terwijl Roemenië 3,6% groeide.

Zelfs het EU-gemiddelde van 0,8% ligt boven het Nederlandse niveau.

Minder technologische vooruitgang en een lagere efficiënte inzet van inputs dragen bij aan deze achterstand. Andere landen investeren meer in kapitaalverdieping en innovaties die de toegevoegde waarde per gewerkt uur vergroten.

In sectoren zoals it- en informatiedienstverlening blijft Nederland achter vergeleken met landen als Luxemburg en Ierland.

Tips voor Productiever Werken

Productiviteit verhogen vraagt om slimme keuzes en een efficiënte aanpak. Gebruik onderstaande tips om je werk slimmer en effectiever te maken.

1. Wijs teamleden beter opgeleid personeel toe. Goed getrainde medewerkers kunnen sneller werken en leveren meer toegevoegde waarde per gewerkt uur.
2. Investeer in technologieën binnen de IT- en informatiedienstverlening. Innovatie versnelt processen en zorgt voor efficiëntere inzet van inputs.
3. Gebruik meer machines in productieprocessen. Dit vergroot de bruto toegevoegde waarde, vooral binnen sectoren zoals industrie of vervoer en opslag.
4. Analyseer je werk met nationale statistische bureaus-gegevens. Statistieken helpen om inefficiënties te vinden en aan te pakken.
5. Minimaliseer taken zonder directe positieve bijdrage aan je doelen. Focus op acties die bijdragen aan autonome groei of economische indicatoren verbeteren.
6. Zorg voor nieuwe tools in juridische of zakelijke dienstverlening, zoals managementadviessoftware. Dit verlaagt de tijdsinvestering per taak aanzienlijk.
7. Stimuleer teams met technologische vooruitgang, bijvoorbeeld automatisering van workflows bij financiële dienstverlening.
8. Optimaliseer werkzaamheden in commerciële sector door kapitaalverdieping gericht op betere resultaten over minder gewerkte uren te sturen.
9. Verminder negatieve bijdrage door processen kritisch te evalueren, zoals gaswinning in Groningen vervangen voor duurzame alternatieven waar mogelijk is gedaan.
10. Voer praktische veranderingen direct uit om winst van ondernemingen duurzaam te laten groeien zonder structurele kostenstijgingen.

Conclusie

Geef prioriteit aan slimme inzet van technologie en innovatie. Kleine veranderingen kunnen grote impact hebben op je efficiëntie. Zorg voor goed opgeleid personeel en blijf investeren in vaardigheden.

Vergelijk jezelf met andere EU-landen om kansen te ontdekken. Gebruik data van bronnen zoals CBS om je groei te meten. Blijf gefocust op verbetering en bouw duurzame vooruitgang op.

Ontdek hoe je jouw werkdag productiever kunt maken door onze gids over productief studeren te lezen.

Veelgestelde Vragen

1. Wat betekent de dalende trend in arbeidsproductiviteit volgens het CBS?

Het CBS meldt dat de toegevoegde waarde per gewerkt uur daalt, wat wijst op een lagere efficiëntie van gewerkte uren in de commerciële sector.

2. Welke sectoren dragen bij aan de daling van arbeidsproductiviteit?

Sectoren zoals vervoer en opslag, gaswinning in Groningen en financiële dienstverlening hebben een negatieve bijdrage geleverd aan de bruto toegevoegde waarde.

3. Hoe beïnvloedt technologische vooruitgang arbeidsproductiviteit?

Technologische vooruitgang kan zorgen voor efficiëntere inzet van inputs, maar recente cijfers tonen aan dat autonome groei niet altijd voldoende is om productiviteitsdaling te voorkomen.

4. Wat is de rol van zakelijke dienstverlening in deze trend?

Zakelijke dienstverlening, waaronder juridisch en managementadvies en IT- en informatiedienstverlening, speelt een belangrijke rol in het bepalen van de toegevoegde waarde binnen de economie.

5. Waarom zijn nationale statistische bureaus zoals het CBS belangrijk bij dit onderwerp?

Het CBS verzamelt data over economische groei, gewerkte uren en toegevoegde waarde, waardoor trends in arbeidsproductiviteit inzichtelijk worden gemaakt.